Dr Anna Strzałkowska uhonorowana Nagrodą Solidarności i Praw Człowieka ECS

„Ludzie są jak ptaki, które wypuszczone raz na wolność, nigdy nie zapomną o lataniu”. Z okazji 45. rocznicy porozumień sierpniowych Europejskie Centrum Solidarności ustanowiło specjalną odznakę. Mają nią być honorowane osoby „wyjątkowo zaangażowane w obronę praw człowieka, nie tylko w sferze obywatelskiej, ale także na polu kultury, nauki i edukacji”. Nagrody Solidarności i Praw Człowieka przyznano po raz pierwszy w siedzibie ECS podczas XI Międzynarodowego Forum „Europa z widokiem na przyszłość”. Parlament Słowa w dniu 3 czerwca 2025 r. Wśród pierwszych uhonorowanych osób jest naukowczyni z Instytutu Socjologii UG, dr Anna Strzałkowska.

Jak mówił Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności, pomysł na odznakę zrodził się „z potrzeby serca” w roku 2024, z okazji 10-lecia otwarcia ekspozycji w ECS. Odznaką chciano honorować osoby, które dają świadectwo wartościom istotnym dla Europejskiego Centrum Solidarności. Wręczenie pierwszych nagród odbyło się w miejscu wystawy stałej ECS, na tle instalacji z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka.

- ECS ma wpisane w misję coś bardzo ważnego: stoimy po stronie solidarności, która mówi o wszystkich. Jeżeli się wykluczy jednego człowieka z tej solidarności, to ona już nie jest solidarnością - podkreślił Basil Kerski. Dodał, że odznaka ma docenić te kobiety i tych mężczyzn, którzy w ECS w ciągu ostatnich 10 lat tworzyli historię. - Ta historia się nie skończyła. Bronimy naszej demokracji, bronimy logiki czegoś, co nie jest takie piękne w przyśpieszonych czasach TikToka: kompromisu, żmudnej rozmowy, parlamentaryzmu i pokoju.

Nagrodę Solidarności i Praw Człowieka ECS przyznano w tym roku 12 osobom. Jedną z nich jest dr Anna Strzałkowska, psycholożka i socjolożka, badaczka społeczna, wykładowczyni akademicka w Instytucie Socjologii Wydziału Nauk Społecznych UG, autorka książek i publikacji o społecznej inkluzji. Dr Anna Strzałkowska jest ekspertką w zakresie równego traktowania, partycypacji społecznej i budowania polityk miejskich. Wśród jej działań na rzecz społeczności wymienić można choćby założenie stowarzyszenia na rzecz osób LGBT+ Tolerado i fundacji Tęczowe Rodziny. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz powierzył jej zadanie zaprojektowania pierwszej w Polsce polityki równościowej, czyli Gdańskiego Modelu na rzecz Równego Traktowania (edycja 1, czerwiec 2025).

- Dziękujemy Annie Strzałkowskiej, że wciąż uczy nas, czym jest równe traktowanie, a czym nie jest. Dziękujemy za przestrogę, że „każdemu tyle samo” to nie równość, tylko pogłębianie różnic. Dziękujemy wreszcie za to, że wciąż uczy nas rozumienia pojęć inkluzywnego języka, projektowania uniwersalnego i tworzenia miasta praw człowieka, czyli takiego, które nikogo ze wspólnoty nie wyklucza - podkreślono w laudacji.

- Ludzie są jak ptaki, które wypuszczone raz na wolność nigdy nie zapomną o lataniu. I to mamy dzięki Solidarności, dzięki bohaterkom i bohaterom Solidarności, ale także dzięki Pawłowi Adamowiczowi, naszemu prezydentowi - powiedziała dr Anna Strzałkowska podczas odbierania nagrody. - Dziękuję, że tutaj, w Gdańsku, uczymy się latać, i nigdy w Gdańsku, mieście Pawła Adamowicza, nie zapomnimy o lataniu.

Oprócz dr Anny Strzałkowskiej Nagrodę Solidarności i Praw Człowieka ECS otrzymali:

• Paweł Adamowicz (pośmiertnie; odznakę odebrała żona prezydenta, Magdalena Adamowicz),
• Danuta Wałęsa,
• Lech Wałęsa,
• Bogdan Borusewicz,
• Samuel Chu,
• Anna Dąbrowska,
• Henryka Krzywonos-Strycharska,
• Bogdan Lis,
• Adam Michnik,
• Adam Reichardt,
• Iwona Reichardt,
• Jakub Wygnański.

Tekst przygotowany przez Karolinę Żuk-Wieczorkiewicz; CKiP UG